جریان پول کجا میرود؟
بررسیهای آماری بیانگر این است که در جریان معاملات هفته گذشته، در مجموع از پنج صندوق اهرمی حاضر در بازار پول خارج شدهاست. در سمت مقابل اما صندوقهای طلا با ورود پول حقیقی مواجه شدهاند. میتوان اینچنین استنباط کرد که با تشدید تنشهای ژئوپلیتیک در خاورمیانه، جریان پول فعلا ترجیح داده از داراییهای با ریسک بالا گریزان شده و به سمت و سوی داراییهای امن روانه شود. مساله این است که ابهام موجود در فضای سیاسی کشور در شرایط کنونی سببشده تا وقوع هر حادثهای در قالب ظن قریببهیقین مطرح شود و همین موضوع فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران بازارهای دارایی را گوش به زنگتر کرده است.
بعد از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه، سناریوهای مختلفی توسط افراد مختلف و در رسانههای گوناگون، مبنیبر نوع واکنش ایران به مسائل مزبور مطرح شد. فعلا حرکت مستقیمی از جانب ایران در این راستا صورت نگرفته و همین موضوع، فضای مبهم کنونی را غبارآلودتر از گذشته کرده است.
همین موضوع سببشده تا بازار سهام در فقر تقاضا و فشار عرضه غوطهور شود، اما تجربه و بررسی سابقه بازار سهام در مقاطع قبلی نشان میدهد که سایه چنین ریسکهایی دیر یا زود از سر بازار سهام رفع میشود و بازار به حرکت در مسیر قبلی خود ادامهمیدهد، بنابراین ضروری است که در شرایط خطیر کنونی کلیه سرمایهگذاران توجه کافی را به موارد یادشده مبذول دارند. روند بورس در روزهای اخیر در حالی ادامهدار بوده که دلار در بازار آزاد، هر روز قله جدیدی را فتح میکند و سایر بازارهای دارایی نیز پا به پای اسکناس آمریکایی در مسیر صعودی گام برمیدارند، حال آنکه بازار سهام به دلیل ریسکهای موجود اینچنین در انزوا قدم برمیدارد. با وجود افزایش قیمت دلار در بازار آزاد که سببشده تا نقدینگی سیال و سرگردان موجود در جامعه مجددا به فکر خرید دارایی مالی و فیزیکی در بازارهای مختلف دارایی و سرمایهگذاری باشد، اما بازار سهام به این محرک که در سنوات اخیر همواره کمک شایانی به رشد بازار کردهاست، توجه خاصی نشان نداده است.
میتوان گفت که بازار سهام در مواقعی که رشد دلار بهخاطر ریسکهای سیستماتیک است و خطر جنگ و درگیری نظامی در حوالی کشور محتمل است، به رشد قیمتی دلار توجهی نمیکند. رشد بازار همواره در مواقعی صورتگرفته که بازار از ریسکهای اینچنینی در امان بوده و سعی کرده عقبماندگی قیمتی خود را نسبت به تورم و دیگر بازارها جبران کند.
تاثیر ماجراهای اخیر بر بورس اسرائیل
بررسی نوسانات بازار سهام اسرائیل نشان میدهد که در روز 4 آوریل و همزمان با حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه، شاخص اصلی بورس تلآویو (TA-35) افت 2.4درصدی داشت و شاخص اوراق قرضه دلاری این کشور نیز به پایینترین سطح خود طی یک سالگذشته رسید. ترس سرمایهگذاران از انتقامگیری ایران و البته محافظهکاری آنها برای کاهش ریسک در آخرین روز معاملاتی آن هفته، موجب ریزش اینچنینی در بازار سهام اسرائیل شد، پس از آن و با آرامش نسبی شرایط منطقه، بورس تلآویو مجددا در مدار صعودی قرارگرفت و طی دو روز مداوم سبزپوشی، توانست به سطوح بالاتر از ابتدای این درگیری دستیابد، پس از آن اما و به دلیل افزایش مجدد خطر حمله ایران به اسرائیل و در پی گزارشهای آمریکا مبنیبر قریبالوقوعبودن پاسخ مستقیم ایران، این بازار در مسیر نزولی قرارگرفت. روز پنجشنبه شاخص این بازار با کاهش 1.64درصدی مواجه شد. در مجموع میتوان گفت که واکنش بورس اسرائیل به اتفاقات اخیر، بسیار نوسانی بوده و سرمایهگذاران این بازار همواره ریسک پاسخ ایران در مقابل اقدام اسرائیل را بهعنوان یک زنگ خطر، در محاسبات ذهنی خود بهحساب آوردهاند.
بازار از دریچه آمار
در این میان شاخص کل بورس تهران هفته گذشته ۰.۴۹درصد سبزپوش بود و در پایان ساعت معاملاتی روز سهشنبه در قله ۲میلیون و ۲۶۱هزار واحدی ایستاد. این در حالی است که نماگر اصلی بازار تا هفدهمین روز نخست فروردینماه سال جاری مثبت ۲.۵۴درصد بازدهی را به ثبت رسانده بود. نماگر هموزن نیز که سنجه قابلقبولی برای ارزیابی وضعیت همهجانبه بازار سهام است، برخلاف رشد هفتگی نماگر اصلی بازار سهام با نزول ۱.۱درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح ۷۵۱هزار و ۳۱۷ واحدی قرار گرفت. این نماگر نسبت به هفده روز نخست فروردین ۳.۴۱درصد افت را ثبت کرده است. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۰.۷۲درصد سرخپوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع ۲۵هزار و ۳۹۶واحدی به پایان رساند. همچنین شاخص هموزن فرابورس افت ۱.۱درصدی را تجربه کرد. هفتهای که سپری شد میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق تقدم بازار میشود مقدار ۳هزار و ۹۹۴میلیارد تومانی را به ثبت رساند. به علاوه در هفته اخیر حدود یکهزار و ۶۸۸میلیارد تومان سرمایه از بازار کوچ کرده است.